امکان تولید علم اجتماعی اسلامی
نویسندگان
چکیده
این مقاله به بررسی امکان یا امتناع شکل گیری یک علم اجتماعی اسلامی می پردازد. بر اساس استدلال هایی مبتنی بر معرفت شناسی و منطق رشد علمی، این مقاله درصدد است نشان دهد که شکل گیری علم اجتماعی اسلامی از برخی جهات «ممکن» و از برخی جهات «ممتنع» است. از نظر نگارنده، امتناع تکوین علم اجتماعی اسلامی بیشتر از نوع«عملی» است تا «ذاتی». امتناع «در عمل» به موانعی نظیر زمان بری، کافی نبودن دانش دینی در همه عرصه ها، عدم توجه به دیگر سرچشمه های معرفت، عدم اتکا به عقل و بافت زدایی از دانش اجتماعی اشاره دارد. در مقاله حاضر تلاش شده است تا با قرار دادن مفهوم علم اجتماعی اسلامی در مدلی پویا از رشد علمی (مدل پویای تولید علم) چشم اندازی گسترده تر از این مفهوم ارائه شود. این تصویر نیز نظیر هرگونه معرفتی دستخوش تغییر و تحول خواهد بود و پیامش آن است که تلاش های نظری ما برای تعریف رابطه دین و علم و رشد نظریه های اجتماعی دینی (اسلامی) جریانی بی پایان خواهد بود و نمی توان یک بار و برای همیشه آن را تعریف کرد و کار را تمام شده پنداشت. خود این تعریف و بازتعریف ها نیز بخشی از علم اجتماعی دینی خواهد بود.
منابع مشابه
نقدی بر رویکردهای امکان و تولید علم دینی
موافقان علم دینی با رد دیدگاه مخالفین و استدلال مبنی بر اینکه ابزار علم دینی منحصر در تجربه نبوده و گزاره های دینی معرفت زاست و ارزشها نیز ریشه در عالم واقع دارند بر امکان تولید علم دینی تاکید میکنند و در این راستا رویکردهای مختلفی مطرح کردهاند که هر یک از آنها با انتقاداتی روبروست. رویکرد تهذیب ضمن پذیرش چارچوب کلی علم مدرن، با تصحیح و تکمیل گزارههای علمی، درصدد ایجاد تعامل میان علم و دین ا...
متن کاملامکان طبیعتگرایی در علم
طبیعتگرایی علمی آموزهای مشتمل بر دو جزء هستیشناختی و روششناختی است. بر اساس جزء روششناختی، روش علمی تنها منبع برای کسب شناخت معتبر (راجع به طبیعت) است و بر اساس جزء هستیشناختی، همه آنچه وجود دارد (علی الاصول) میتواند بوسیله علم مورد پژوهش قرار گیرد. برخی از فلاسفه طبیعتگرا معتقدند که جزء هستیشناختی، یعنی طبیعتگرایی هستیشناختی (یا متافیزیکی)، یک اصل فلسفیِ ضروری یا ساختاری برای علم است...
متن کاملتحلیلی برایده ضرورت تولید علم و دانش درایران اسلامی
از آنجا که دو ویژگی اصلی انقلاب اسلامی ایران آگاهی و دین باوری بوده است بنابراین می توان آنرا نقطه عطفی در تحولات فکری و اندیشه ای مردم ایران به حساب آورد همانگونه که در جامعه ایران پس از انقلاب اسلامی به لحاظ کیفی و کمی عملاً تغییرات اساسی در عرصه های دانشگاهی و حوزوی به وجود آمد روند تحولات فکری در اثر تلاش نیروهای دین باور و اسلام گرا که از پشتوانه تاریخی و و هویتی در این سرزمین برخودار بوده ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
راهبرد فرهنگجلد ۲، شماره ۷، صفحات ۳۱-۵۴
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023